۱۶ مهر روز جهانی كودك را در حالی برگزار میكنیم كه فریاد دادخواهی حداقل۲۶۰میلیون كودك كار از سراسر جهان؛ علیه بیحقوقی و استثمار بگوش میرسد.
در جهانی كه مرز، آب، خاك و گاه ملیت و نژاد و مذهب، دستآویز جنگها و نسل كشیهای میلیونی است واز این میان؛ بیخانمانی، گرسنگی، بیماری و مرگ نصیب میلیونها انسان بیدفاع و بویژه كودكان میشود و از دیگر سو، سودهای كلان چند میلیارد دلاری نصیب دولتها و صاحبان شركتهای چند ملیتی تولید سلاحهای كشتار جمعی و مرگبار؛ و اینهمه با نام دفاع از دموكراسی، تمدن و یا موازین ملّی، مذهبی، نژادی و … صورت میگیرد.
این دنیا وارونه است؛ زیرا با وجود گرسنگی و نیاز بیش ازهشتاد وپنج درصد مردم؛ عمدهی كارخانجات در كشورهای سوپرصنعتی، با كمتر از سی درصد ظرفیت خود تولید میكنند و با بحران مازاد تولید روبرو هستند و از سوی دیگر میلیاردها انسان توان خرید آنها را ندارند.
این دنیا وارونه است؛ زیرا این دنیای ۷ میلیارد نفری، پر از كالا و ثروتی است كه حاصل كار و تلاش تقریبا” نود وپنج درصد از انسانهاست. امّا تنها كمتر از پنج درصد این جمعیت، مالك بیش ازنود درصد این ثروتاند كه نقش مؤثر و جدّیی در تولید آن ندارند.
با وجود رشد و پیشرفت علوم و تكنولوژی، بویژه در زمینههای پزشكی و بیوتكنولوژی، كماكان بسیاری از كودكان جهان از كمبود ویتامینها و داروهای ابتدائی دچار بیماریهای لاعلاج و سرانجام مرگ میشوند.
فاجعه همچنان ادامه دارد …
تعداد كودكان جهان كه در فقر بسر میبرند: یك میلیارد نفر( یعنی ۱ نفر از هر ۲ كودك)
تعداد كودكان جهان كه بدون مسكن مناسب هستند: ششصد وچهل میلیون نفر ( یعنی ۱ نفر از هر ۳ كودك)
تعداد كودكان جهان كه از خدمات بهداشتی محرومند: دویست وهفتاد میلیون نفر ( یعنی ۱ نفر از هر ۷ كودك)
تعداد كودكان جهان كه بدلیل عدم دسترسی به آب سالم میمیرند: یك میلیون و چهارصد هزار نفر( یعنی ۱ نفر از هر تقریبا”۱۰۰۰ كودك)
در نتیجه تقریبا” در هر ثانیه یك كودك در جهان میمیرد. در حالی كه همه موارد فوق، با هزینهای بسیاراندك قابل پیشگیری است. به این فجایع باید پایان داد.
“این دنیای وارونه را باید تغییر داد”.
این حكم بشر آزادیخواه، انساندوست و سازش ناپذیر است كه در همه عرصهها؛ علیه مصائب روبه ازدیاد،علیه استثمار، بردگی، تبعیض، جنگ، سلطه بی حقوقی و … پا به میدان گذاشته و با وجود ضربههایی كه متحمل میگردد، در ایجاد تشكل و صفوف اعتراضی، مصرّانه بر خواستههایش پای میفشارد.
ما اعتقاد داریم، با وجود رشد و پیشرفت نجومی علوم، تكنولوژی و صنایع، نه تنها همین امروز و با همین امكانات میتوان و میبایست كار كودكان را محو كرد؛ بلكه میتوان به درد و رنج تمامی بشریت پایان داد.
* * *
“جمعیت دفاع”، بنابر تجربیات حاصل از ارتباط با كودكان كار و شناخت آسیبهای ناشی از كار بر آنان و همچنین نبود قوانین اجرائی با پشتوانه و روشن حمایتی كودك مدار، بندهای زیر را به عنوان خواستههای حداقل خویش اعلام و از تمامی دوستداران و مدافعین كودكان و بويژه كودكان كار و خیابان دعوت مینماید، به هر طریق ممكن ما را در این مهم یاری نمایند:
1 – تقدم حقوق كودك برهرگونه مصلحت اقتصادی، سیاسی و اجتماعی.
2- نگاه احترام آمیز جامعه به كودكان كار و خیابان به عنوان انسانی كه حقوقش مورد تعرض قرار گرفته؛ میباید اساس تعاریف دولت و جامعه قرار بگیرد و تمامی نگرش ها و تعاریفی كه به هر طریقی آنان را عوامل قاچاقچیان، فروشندگان مواد مخدر و باندهای فحشا و ولگرد معرفی مینماید باید تغییر كند.
3- دوران كودكی مهمترین زمان برای شكل گیری وتكوین شخصیت كودك میباشد. از این منظر كودكان كار و خیابان مورد تهدید میباشند. لذا مسئولین موظفند بدون فوت وقت حمایتهای مقتضی را در دستور كار خود قراردهند تا كودكی آنها سوخته نشود.
4- آموزش اجباری و رایگان، حق همهء كودكان است. تأمین امكانات آن میبایست توسط دولت فراهم گردد.
5- در سال گذشته دهها مدرسه خودجوش، ويژه بچههای كار، مهاجر و بدون شناسنامه، توسط سازمانها و نهادهای دولتی، بدون هيچ دليلی به تعطيلی كشانده و هزاران كودك كه با توان مالی خودشان تحصيل میكردند را از اين حق محروم نمودند.
لذا ما خواستار دادن مجوز و باز گشائی اين مدارس و در اختيار گذاشتن تسهيلات لازمه بدون فوت وقت از دولت میباشيم.
6- تأمین اجتماعی كودك و پرداخت بیمه بیكاری بدون قید و شرط به خانواده او یك شرط عملی مهم برای لغو كار كودكان است.
7 – در سالهای تحصيلی گذشته(بر طبق اظهارات مسئولين وزارت آموزش وپرورش در دوره رياست جمهوری آقای خاتمی) هر ساله بيش از سه ميليون كودك به دلايل مختلف از تحصيل باز مانده و محروم میشوند، كه اين يكی از عوامل گسيل به بازار كار و آسيب پذيری آنان میشود.
8- از آنجا كه آسیبهای جسمی و روحی ناشی از كار تا آخر عمر كودك ماندگار است و در حقیقت كار فرصت كودكی را از آنان سلب میكند؛ ما خواستار حذف همه اشكال كار كودكان هستیم.
9- ممنوعیت و اعلام جرم علیه تمامی اشكال شكنجه و آزار كودكان، به هر شكل و بهانه ( تنبیه، تربیت، سوءاستفادههای مختلف و…) ؛ توسط هر شخص و ارائه راهكارهای حقوقی و اجتماعی جهت مقابله با آن.
10- جمع آوری گروهی كودكان كار در خیابان نه تنها مشكلی از آنان حل نمیكند، بلكه خود آسیبهای جدیتری را به آنان وارد میكند. لذا ما خواستار توقف فوری این شیوهها هستیم.
11- به منظور ایجاد مصونیت برای كودكان؛ ما خواستار در نظر گرفتن بیمه و تأمین اجتماعی فراگیر هستیم.
12- با وجود فراوانی كودكان كار و خیابان و معدود بودن مكانهای دولتی كه مورد اعتماد كودكان باشند. لذا ماخواهان ایجاد تسهیلات قانونی و مالی از طرف مسئولین برای تأسیس مكانهای ثابت و قابل دسترس برای كودكان از طرف
NGO ها میباشیم. ما خواهان پیگيری مسئولين و بازگرداندن آنها به چرخهی تحصيل میباشيم.
13- كودكان مهاجر بویژه مهاجرین جنگی جدا از ملیت، نژاد، مذهب و … بخصوص كودكان افغانی و عراقی در ایران، بایستی از تمامی امكانات رایج در كشور بدون هیچ قید و شرطی برخوردار گردند.
14- از آنجائی كه دولت جمهوری اسلامی ایران از امضاءكنندگان پیمان نامه جهانی حقوق كودك است، از اینرو تبلیغ، ترویج و آموزش این حقوق از وظایف و تعهدات دولت و دستگاههای ذیربط و رسانههای گروهی(رادیو، تلویزیون و مطبوعات) و آموزش و پرورش میباشد. ما خواهان اجرای فوری این اقدامات هستیم.
15- لغو وجوه ورودی بیمارستانها و مراكز بهداشت و درمان و همچنین هزینه و شهریه تحصیلی و دیگر امكانات و سرویسهای عمومی برای كودكان.
16 – حمایت قانونی از سرپرستی توسط مادر و یا پدر بطور یكسان به هنگام جدائی.
17 – بیجه و خفاش شب محصول بی توجهی جامعه به نیازهای انسانی آنهاست. جامعه و مسئولین آن باید با توجه باین نیازها از كشیده شدن به این ورطه؛ “همین امروز” جلوگیری كند.
18 – ما خواستار اجرای فوری و دقیق مفاد پیمان نامه جهانی حقوق كودك و دیگر مصوبات بینالمللی برای حمایت از حقوق كودكان بویژه كودكان كار و خیابان هستیم.
دستان همه شما NGOها و تك تك انسانهایی كه در اقشار و طبقات مختلف با انواع تشكلها كه از تبعیضات در رنجاند را میفشاریم و همیاریتان را برای احقاق این حقوق خواستاریم.
جمعیت دفاع از كودكان كار و خیابان ۱۴ مهرماه ۸۵
* منابع آمار ذكر شده؛ انتشارات يونيسف با عنوان ” گزارش وضعيت كودكان جهان” بويژه گزارش سال ۲۰۰۶ میباشد.